BUỒN VUI ĐỜI LÍNH... VĂN PHÒNG (Phần 3)
Hồi ký
Nguyễn Hữu Thiện
“Một Ngày Không Quân - Một Đời Không Quân”
(tiếp theo)
Nguyễn Xuân Vinh - vị cựu Tư lệnh đáng mến
Trước năm 1975, tôi chỉ nể phục chứ không phải một người ái mộ ông Nguyễn Xuân Vinh.
Nể phục bởi vì vào năm 1965, ông là người đầu tiên được cấp bằng Tiến sĩ Khoa học Không gian tại Đại học Colorado; tới năm 1972 được phong chức Giáo sư tại Đại học Michigan, đồng thời lấy bằng Tiếng sĩ Quốc gia Toán học tại Đại học Sorbonne danh tiếng của Pháp quốc.
Không ái mộ bởi, thứ nhất, tôi rất ghét môn toán, thứ hai, tôi không thích đọc truyện tình cảm lãng mạn, cho nên dù cuốn Đời Phi Công của ông có đoạt Giải thưởng Văn chương Toàn quốc năm 1961, được tái bản tới 4 lần, tôi cũng chỉ đọc qua một lần cho biết nội dung.
Sau khi gia nhập Không Quân, tôi còn cố tình bỏ lỡ cơ hội nghe ông nói chuyện tại CCKQ Biên Hòa vào năm 1973.
Ngày ấy, sau khi Hiệp Định Ba-lê được ký kết vào đầu năm 1973, chính phủ VNCH đã xúc tiến việc mời các nhà khoa bảng VN đang làm việc tại ngoại quốc, kêu gọi sinh viên đang du học về thăm miền Nam với hy vọng trong tương lại họ sẽ về góp phần vào sự phát triển của đất nước thời hậu chiến.
Tôi là một trong những sĩ quan có nhiệm vụ đón tiếp, hướng dẫn các phái đoàn sinh viên nói trên khi họ tới thăm các cơ sở của BCH/KT&TV/KQ.
Còn buổi nói chuyện của vị Giáo sư Tiến sĩ cựu Tư lệnh Không Quân với các sĩ quan tại CCKQ Biên Hòa thì do Khối CTCT của SĐ3KQ tổ chức. Các ông đơn vị trưởng tại BCH/KT&TV/KQ được chỉ thị của Đại tá Từ Văn Bê sắp xếp công việc sao cho càng nhiều sĩ quan cấp tá tới tham dự càng tốt. Riêng sĩ quan Khối CTCT thì từ cấp trung úy trở lên phải đi tham dự theo lệnh ông Trưởng Khối, nhưng tới nơi thấy quá đông người tôi làm bộ lạng tới lạng lui ngoài cửa cho sếp thấy mặt rồi chuồn mất!
Mấy ngày sau, khi tôi có việc phải lên văn phòng ông Từ Văn Bê, ông hỏi tôi nghĩ gì về buổi nói chuyện của Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh. Dĩ nhiên tôi không dám xạo vì biết chắc chắn sẽ bị lộ tẩy nên đành thú thật mình không tham dự vì... quá bận việc!
Ông Bê chỉ biết lắc đầu thở dài!
* * *
Sau khi định cư tại hải ngoại tôi mới biết ngoài chức Giáo sư, học vị Tiến sĩ, ông Nguyễn Xuân Vinh còn là một nhà khoa học nổi tiếng quốc tế. Vì thế vào đầu năm 1998, khi Tổng Hội Sinh Việt Nam tại Úc thông báo ông sẽ sang Melbourne tham dự một cuộc hội thảo khoa học quốc tế theo lời mời của người Úc, Hội Ái Hữu Không Quân Victoria (dưới thời anh Vũ Văn Bảo làm Hội trưởng) đã đưa ra một chương trình đón tiếp linh đình của Hội Không Quân Victoria!
Lúc đó Tổng Hội Sinh Viên đã có sẵn một lịch trình đón tiếp Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh, tổ chức các buổi nói chuyện, gặp gỡ sinh viên VN tại ba thành phố lớn Melbourne (Victoria), Sydney (NSW) và Brisbane (QLD), tuy nhiên do “áp lực” của các đàn anh Không Quân (và tình thân giữa tôi với anh Chủ tịch vốn là con trai một người bạn), Hội Không Quân Victoria đã được “độc quyền” vị cựu Tư lệnh KQ trong hai ngày: ngày đầu tiên sau khi ông tới Melbourne và ngày cuối cùng trước ông trở về Hoa Kỳ.
Một sự trùng hợp tốt đẹp là ngày đầu tiên ấy lại rơi vào khoảng thời gian tổ chức buổi họp định kỳ mỗi tam cá nguyệt của Hội Không Quân Victoria tại trụ sở Hội CQN tiểu bang, cho nên chỉ cần biến buổi họp nội bộ thành buổi đón tiếp vị Giáo sư Tiến sĩ, cựu Tư lệnh KQ (cùng phu nhân), mời Ban chấp hành Cộng Đồng Người Việt Tự Do, Ban chấp hành Hội CQN tiểu bang và đồng hương tới tham dự, là tốt đẹp cho cả ba phía Không Quân, CQN và Cộng Đồng.
Chỉ có điều đáng tiếc là mặc dù trụ sở Hội CQN là nguyên tầng lầu của một thương xá do một vị mạnh thường quân cho mướn với giá tượng trưng, đã không đủ chỗ đứng, ngồi cho hàng trăm đồng hương cho nên nhiều người đã phải đứng ở ngoài hành lang và cầu thang suốt gần hai tiếng đồng để dự thính buổi đón tiếp và nói chuyện của Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh.
Theo đúng nguyên tắc cũng như phép lịch sự, sau khi ông Nguyễn Xuân Vinh trở thành Giáo sư tại Đại học Michigan vào năm 1972, khi thưa gửi phải gọi ông là “Giáo sư”, cho nên khi giới thiệu vị khách với cử tọa, lẽ dĩ nhiên tôi phải sử dụng chữ “Giáo sư”, nhưng tới khi thưa gửi trực tiếp, vì đây là một buổi nói chuyện do Hội Không Quân đứng ra tổ chức, tôi đã gọi ông là “Niên trưởng”:
- Kính thưa Niên trưởng cựu Tư Lệnh Không Quân...
Không ngờ lại... có điểm! Khi bước lên bục, câu nói đầu tiên của ông là:
- Tôi rất xúc động khi sau bao năm rời quân chủng Không Quân, nay vẫn được anh em gọi là “Niên trưởng”. Tôi rất quý hai chữ này!
Tôi tin lời ông bởi vì sau đó ông đã dành phần lớn thời gian để kể chuyện vui buồn quân trường, quân ngũ, những diễn tiến đáng nhớ trong bốn năm giữ chức Tư Lệnh Không Quân, hơn là sự thành đạt, những thành tích của ông sau khi giải ngũ.
Tôi chưa từng nghe ông Nguyễn Xuân Vinh thuyết trình, nhưng nếu chỉ nói về tâm tình – như buổi gặp gỡ đồng hương ở Melbourne hôm đó – phải công nhận ông có sức thu hút cử tọa mãnh liệt, không phải với những câu chuyện ly kỳ mà đôi khi chỉ là những việc bình thường trong cuộc sống của một phi công, một vị tư lệnh.
Vì thế hơn một tiếng đồng hồ qua đi như... cơn gió thoảng. Trước sự nuối tiếc của mọi người, tôi đã phải “an ủi” bằng cách thông báo buổi nói chuyện chính thức của “Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh” do Tổng Hội Sinh Viên VN tổ chức vào ngày hôm sau tại một hội trường rộng lớn, nhưng ra vẻ cử tọa cũng không mấy hào hứng vì đa số là cựu quân nhân và đồng hương lớn tuổi, họ thích nghe “Đại tá Nguyễn Xuân Vinh” hơn “Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh"!
Trong phần tiệc trà tiếp theo đó, tuy đã được tôi (MC) nhấn mạnh chỉ dành cho gia đình Không Quân, vẫn có một số vị CQN lớn tuổi nán lại, dứt khoát không phải vì miếng ăn mà chỉ để được trò chuyện với một nhân vật nổi tiếng xuất thân QLVNCH, vì thế tôi cũng không có được nhiều thời gian riêng tư với vị cựu Tư Lệnh.
Sau khi biết tôi là người thân cận của Chuẩn tướng Từ Văn Bê trước năm 1975 và hiện phụ trách bài vở cho đặc san LÝ TƯỞNG Úc Châu, ông lấy cuốn sổ nhỏ trong túi ra cho tôi số điện thoại và địa chỉ của ông Bê ở Oklahoma và hứa sau khi đi một vòng các tiểu bang, trở lại Melbourne ông sẽ trao cho tôi một “bản sao” nhật ký của ông trong chuyến thăm Úc để tôi tùy nghi sử dụng.
Ông cũng không quên ca tụng ông Từ Văn Bê (mà ông luôn luôn gọi là “Chuẩn tướng”), một đàn em của ông tại Trường Võ Bị Không Quân Pháp Salon-de-Provence ngày xưa, và cho tôi biết ông sếp cũ của tôi từng giữ chức Chủ tịch Cộng Đồng Người Việt ở tiểu bang Oklahoma và là người sáng lập Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH tại đây.
Sau mấy tuần thăm viếng ba thành phố lớn của Úc, thuyết trình cho giới trẻ, gặp gỡ anh em CQN, được các Hội Không Quân tiểu bang tiếp đón, hướng dẫn đi du ngoạn, ông Nguyễn Xuân Vinh – mà từ đoạn này tôi gọi là “niên trưởng” theo ý ông – và phu nhân trở lại Melbourne.
Tại thành phố phương nam cổ kính nhất nước Úc này, NT và phu nhân đã được anh em KQ hướng dẫn đi thăm các danh lam thắng cảnh trong hai ngày, và dự bữa cơm thân mật trước khi trở về Hoa Kỳ.
Bữa cơm tối được tổ chức tại tư gia cựu Hội trưởng Khưu Văn Nghĩa (ngôi nhà khang trang rộng rãi nhất Hội tính tới lúc ấy) với sự tham dự của hầu hết hội viên.
Bầu không khí thật thân mật, ấm cúng. Thân mật tới mức Ban chấp hành Hội đã tự động sắp xếp NT Nguyễn Xuân Vinh ngồi chung bàn VIP với anh em và một số hội viên lớn tuổi, còn phu nhân thì ngồi chung bàn với đám quần hồng.
Dù NT và phu nhân không nói ra nhưng ngay sau đó chúng tôi đã nhận thấy “something wrong”. Tuy nhiên tới khi được NT giải thích vì tình hình sức khỏe yếu kém của phu nhân, lúc nào ông cũng phải kề cận, nhất là khi ăn uống, anh em liền mời phu nhân lên ngồi chung bàn với NT nhưng ông đã xua tay, nửa đùa nửa thật:
- Không sao, tôi tin tưởng giao nhà tôi cho các chị, nhưng có gì các chị phải chịu trách nhiệm đấy nhé!
Trong suốt bữa ăn, tôi để ý thấy mỗi lần bà chủ nhà (chị Nghĩa) đi ngang qua, ông lại hỏi “Nhà tôi có ăn được... (món này món nọ) không?”, cho thấy vị cựu Tư lệnh Không Quân luôn quan tâm tới người bạn đời của mình.
Vì thế, lợi dụng bầu không khí huynh đệ chi binh hiếm hoi tối hôm ấy, tôi đã hỏi NT một câu khá hắc búa:
- Thưa NT, nhân vật Phượng trong cuốn Đời Phi Công chính là phu nhân hay một người đẹp nào khác, hay chỉ là sản phẩm của óc tưởng tượng?
Ông nhìn tôi mỉm cười, trả lời... nước đôi:
- Cái này thì tôi không thể tiết lộ. Nhưng các anh cũng nên biết trong thơ văn, những hình ảnh đẹp nhất... thường không có thật!
Chịu thua ông phi công kiêm nhà văn! Phu nhân có nghe được thì cũng huề tiền.
* * *
Sau bữa cơm và trước chương trình karaoke, anh Hội trưởng Vũ Băn Bảo đã thay mặt Hội tặng vị cựu Tư lệnh Không Quân một áo jacket đồng phục của Hội KQ Victoria – veston xanh đậm có thêu huy hiệu “Tổ Quốc – Không Gian” trên túi bên trái; ông thử liền tại chỗ, thấy vừa vặn ông mặc luôn (sau khi về Hoa Kỳ, ông luôn luôn mặc cái jacket này khi tham dự các sinh hoạt của KQ, của CQN hay Cộng Đồng).
Tới chương trình karaoke, Nguyễn Xuân Vinh phu nhân tỏ ra rất háo hức, không phải để hát mà để nghe người khác hát; bà không dấu diếm mình thích nhất giọng hát Vũ Khanh.
Tiết lộ này khiến tôi khá ngạc nhiên vì (xin lỗi những người ái mộ Vũ Khanh) với tôi, cách hát của Vũ Khanh thích hợp với nhạc... “sến” hơn. Nguyễn Xuân Vinh phu nhân xuất thân từ một danh gia vọng tộc ngoài Bắc, thân phụ làm Đốc phủ sứ thì bà phải nghe Anh Ngọc, Duy Trác, Sĩ Phú, Trần Thái Hòa, Nguyên Khang... chứ!
Cũng xin viết thêm, tôi biết được gia thế của Nguyễn Xuân Vinh phu nhân là qua một người bạn học cùng lớp với bà ở Hà Nội trước kia.
Người bạn học đó là “chị Phương”, người bạn đời của “bố Tuynh”, tên thân mật trước năm 1975 anh em CTCT Không Quân chúng tôi dành cho Nhạc trưởng Vũ Văn Tuynh (1923-2007), cựu Thiếu tá Trưởng Ban Quân Nhạc BTL/KQ.
Ông và tôi cùng quê Nam Định, hai huyện Ninh Cường và Giao Thủy chỉ cách nhau một con sông cho nên tôi và ông đều “nghi” rằng chúng tôi có họ hàng gần xa với nhau: họ ngoại của tôi là Vũ Ngọc, cùng với Vũ Văn của ông và Vũ Đức là ba chi tộc họ Vũ ở Nam Định.
Từ ngày quen biết “bố Tuynh” tôi khám phá ra một điều rất đáng yêu là trong thư từ với những người thân quen - ngang cơ hoặc dưới cơ - ông luôn luôn ký tên “Tuynh-Phương”; hiểu ý, chúng tôi gọi phu nhân là “chị Phương” thì cả hai ông bà vui thích ra mặt.
Định cư ở Sydney (tiểu bang New South Wales) mỗi lần ông bà xuống thăm con gái ở Melbourne (tiểu bang Victoria) tôi đều mời tới nhà tôi ăn cơm tối để nói chuyện ngày xưa và uống vang đỏ.
Đáp lại, lần nào ông cũng dúi cho tôi một bịch nylon đựng thuốc ống vố “No. 79” thơm lừng của đế quốc Mỹ do con ông từ xứ Cờ Huê gửi sang.
Sau khi ông phải vào bệnh viện vì các biến chứng của bệnh tiểu đường, toàn bộ “No. 79” tồn kho của ông đã được cô con gái đưa về Melbourne biếu tôi!
* * *
Trở lại với chương trình karaoke sau bữa cơm thân mật tiễn NT Nguyễn Xuân Vinh và phu nhân, vì không có ca sĩ đực rựa nào biết một ca khúc của Vũ Khanh để hát tặng phu nhân, tôi đã bí mật dàn xếp với “đệ nhất nữ danh ca” của Hội là chị Xuân, hát bản “Em biết anh đi chẳng trở về” (Anh Bằng phổ thơ Thái Can, một bản tủ của Vũ Khanh) vào cuối chương trình để tiễn vị cựu Tư Lệnh Không Quân.
Không ngờ màn dàn dựng của tôi đã gây xúc động thật sự, nơi anh chị em KQ hiện diện cũng như chính NT Nguyễn Xuân Vinh mà tôi có thể nhận ra qua nét mặt nghiêm và buồn của ông.
“Ông thần” Lý Tống
Vị khách Không Quân thứ hai sang thăm Úc trong năm 1998 là cựu Trung úy Lý Tống.
Với không ít cựu quân nhân Không Quân nói riêng, người Việt quốc gia tại hải ngoại nói chung, Lý Tống là một người hùng, tuy nhiên trong hồi ký này tôi chỉ kể những gì có thật ngoài đời về một “chiến hữu Không Quân” là cựu Trung úy phi công A-37 Lý Tống (Lê Văn Tống) và những gì xảy ra trong hai chuyến thăm Úc của anh cũng như tại tòa án Thái Lan, có dính dáng tới cá nhân tôi và Liên Hội Ái Hữu Không Quân Úc Châu.
Theo ngôn ngữ bình dân của người Việt thì khi ta gọi ai là “ông thần” là có ý “nể” và “ngán” người đó.
Lý Tống (LT) đáng nể vì anh cam đảm hơn người, dám làm những việc mà người khác không dám làm, và đáng “ngán” bởi anh ngang tàng không sợ một ai. Chính vì thế mà gia nhập Không Quân từ tháng 1/1965, tới tháng 4/1975 LT vẫn còn mang lon trung úy, trong khi đa số SVSQ xuất thân các khóa 65 đã mang lon thiếu tá, chậm nhất cũng phải đại úy.
Tiểu sử của LT trên Wikipedia viết:
Từ tháng 1/1965 đến 12/1965, Lý Tống học tại Trung tâm huấn luyện không lực Nha Trang. Lý Tống học khóa 65A do đại úy Truyền làm Đoàn trưởng. Đang học tại Trung tâm huấn luyện không lực Nha Trang thì Lý Tống nhận được giấy báo đi du học tại Hoa Kỳ.
Tháng 1/1970, Lý Tống được phân công về phi đoàn 122, sư đoàn 4 không quân Cần Thơ. (ngưng trích)
Đọc đoạn trên nếu chú ý chúng ta sẽ thấy khoảng thời gian từ năm 1965 tới tháng 1/1970 cần đặt một dấu hỏi: LT học bay dở lắm hay sao mà hơn 4 năm trời mới lấy được cái bằng hoa tiêu quan sát?!
Câu hỏi trên, những ai quen biết LT hoặc được nghe bạn bè của LT kể đã có câu trả lời, ở đây tôi chỉ xin hết sức ngắn gọn:
Sang Mỹ học bay, LT hành hung (khá nặng tay) một đàn anh nổi tiếng hắc ám và bị đuổi về nước, cho ra bộ binh. Nhưng LT chỉ mê làm phi công, anh gửi hết lá thư này tới lá thư khác cho Trung tướng Tư lệnh Không Quân Trần Văn Minh xin được trở lại Không Quân để học bay.
Sự kiên trì của LT cuối cùng đã khiến ông Minh “đù” xiêu lòng, chấp thuận cho anh về lại KQ, học bay phi cơ quan sát, về phục vụ tại Phi Đoàn Quan Sát 122 ở Bình Thủy, Cần Thơ; rồi xuyên huấn phản lực cơ A-37, phục vụ tại Phi Đoàn 548 “Ó Đen”, Không Đoàn 92CT, CC20CT (Phan Rang) cho tới ngày tan hàng.
Tại Phan Rang, chẳng hiểu do đâu LT được đặc trách Câu lạc bộ Sĩ quan trong căn cứ. Chỉ huy trưởng căn cứ là Đại tá Đỗ Trang Phúc, một người rất réc-lô, trước kia làm Chỉ huy trưởng Căn Cứ 92 KQ (Pleiku) đã được tôi nhắc tới trong Phần 1 của hồi ký này.
Sự ngang tàng (tạm gọi như thế) của LT tại Phan Rang đã được tác giả Vĩnh Hiếu (PD 215 Thần Tượng) kể lại trong tập bút ký “Trên Vòm Trời Lửa Đạn” như sau:
...Trong giai đoạn này, Đại tá Đỗ Trang Phúc đang làm căn cứ trưởng. Ông là một vị Đại tá nghiêm khắc, kỷ luật và có thể nói là bảo thủ. Nhảy đầm là một điều cấm kỵ, ngay cho cả những phi công hào hoa, lả lướt. Tuy nhiên việc cấm nhảy đầm đã được hủy bỏ vì một sự kiện đã xãy ra sau đây.
Trong một buổi dạ vũ tổ chức cho Không đoàn, Lý Tống đã mướn một cô gái vũ “sexy” được trả tiền hậu hĩ để đến trước mặt Đại tá chủ tọa biểu diễn. Theo sự dàn xếp, cô gái này phải đứng ngay trước mặt bàn “VIP” nhảy múa, không được đi đâu khác.
Tối hôm đó, trong màn vũ “sexy”, thấy cô gái này múa trước mặt quá lâu trước mặt mình, Đại tá Phúc đỏ mặt vì ngượng với các bà, bèn kêu Lý Tống đến và ghé tai anh, bảo: “Chú mày bảo cô ta đi chỗ khác ngay!” Anh Lý Tống đã nhanh nhẩu trả lời: “Đại tá hoặc tiếp tục ngồi xem hoặc ra về chứ tôi không có quyền xen vào nghiệp vụ của cổ, nhất là do cô tự ‘ái mộ’ Đại tá , chứ tôi không dính dáng gì cả!”. Đại tá Phúc hỏi gằn: “Vậy chú mày muốn tao làm gì?” Lý Tống bèn trả lời: “Anh em chỉ muốn nhảy đầm như thường lệ. Đâu có Căn cứ Không Quân nào cấm nhảy đầm đâu?” Vị chỉ huy trưởng bực mình nói:“Rồi!.. Tao cho phép nhảy đầm. Xong chưa!?” Thấy Đại tá Phúc xuống giọng, anh phi công ngang bướng này lợi dụng tình thế đòi điều kiện: “Xin Đại tá phải đi một đường bay bướm trước anh em mới dám ra nhảy chứ!?” Đại tá Phúc ở vào thế chẳng đặng đừng miệng càu nhàu: “Cả đời tao chỉ có hai ông Tướng Kỳ và Tướng Minh mới bắt được tao nhảy đầm thôi. Mầy là người thứ ba làm chuyện đó!” Trước sự reo hò của tất cả mọi người trong buổi tiệc, vị Chỉ huy trưởng “recglo” này miễn cưỡng bước ra sàn nhảy.
Ngoài việc nghiêm khắc trong vấn đề ăn chơi, tóc tai của nhân viên trong căn cứ cũng được kiểm soát chặt chẽ. Tất cả nhân viên phải ăn bận chỉnh tề và đầu tóc phải luôn luôn húi cao theo tiêu chuẩn ba phân. Mỗi buổi sáng thứ Bảy tại sân cờ, Đại tá Phúc đi thanh tra với một anh Quân Cảnh. Vị nào tóc dài sẽ bị xén một đường tông đơ và sau đó sẽ tự ra tiệm điều chỉnh lấy.
Một hôm Đại tá Phúc đi ăn ở Câu Lạc Bộ Sĩ quan tình cờ gặp Lý Tống với mái tóc “hippy” đang ngồi đấu láo với bạn bè. Ông bèn hỏi: “Tại sao anh không đi chào cờ?” Lý Tống trả lời: “Thưa Đại tá, tôi bận lo kiểm tra nhà bếp nên không đi chào cờ được”. Đại tá Phúc giận dữ: “Tôi không cần biết lý do gì! Ngày mai anh trình diện tôi với đầu tóc ngắn ba phân, nghe chưa!” Sáng hôm sau Lý Tống trình diện vị Chỉ Huy Trưởng với cái đầu cạo trọc lóc cùng với bộ râu Hitler quái đản. Đại tá Phúc tức giận gọi thẳng Đại tá Không Đoàn Trưởng 92, Lê Văn Thảo, cự nự: “Thằng Lý Tống cạo trọc đầu có giấy phép bác sĩ chưa?” Cũng nên biết rằng nhân viên phi hành không được cạo đầu trừ khi có giấy đồng ý của bác sĩ vì lý do sức khỏe. Đại tá Thảo binh đệ tử, trả lời: “Tôi nghĩ ông không nên chọc tên khùng đó là hơn!” (ngưng trích)
* * *
Tin hay không tin những gì Vĩnh Hiếu viết, và nếu tin thì tin bao nhiêu phần trăm là tùy độc giả, riêng tôi từng sống dưới trướng ông Phúc, bị ông gửi nhốt ở quân trấn 5 ngày về tội trễ phép, và từng chứng kiến sự ngang tàng (và vô lễ với thượng cấp cũ, Đại tá Võ Văn Ân) của LT ở Thái Lan nên tin... 50%.
Viết rõ ràng hơn, tôi tin những sự việc trên có thể đã xảy ra nhưng mức độ “gây cấn” không đến nỗi như Vĩnh hiếu đã mô tả, bởi cứ theo lời ông Lê Bá Định (sếp của tôi ở Pleiku), ông Đỗ Trang Phúc “không ngán cha nào ở BTL/KQ cả” chẳng lẽ lại chịu thua một anh trung úy?!
Nhưng dù chỉ với 50% ấy, chúng tôi - anh em KQ ở Úc Châu - và cả Đại tá Võ Văn Ân cũng phải điên đầu với Lý Tống sau khi anh được nhà cầm quyền CSVN thả vào đầu năm 1998.
* * *
Để độc giả thấy được mức độ tôn sùng và sự ủng hộ của đồng bào ở Úc Châu dành cho LT cao tới mức nào, tôi phải trở lại năm 1992, năm “ông thần” LT uy hiếp phi công chiếc phi cơ của Vietnam Airlines xuống thấp trên không phận Sài Gòn để anh thả truyền đơn chống cộng rồi sau đó nhảy dù.
Khi biết nội dung truyền đơn kêu gọi dân chúng trong nước nổi dậy lật đổ chế độ cộng sản, phía dưới ký tên “Lý Tống, Tư lệnh lực lượng nổi dậy”, tôi hiểu đây chỉ là hành động chơi bạo lấy tiếng của LT, nhưng với đại đa số đồng hương ở Úc thì LT là một người hùng, bất chấp hiểm nguy, tù tội để nêu cao chính nghĩa của người Việt quốc gia!
Chưa bao giờ người Việt tỵ nạn tại Úc lại xôn xao, háo hức, hăng hái lên tiếng ủng hộ một nhân vật chống cộng mạnh mẽ đến như thế. Họ gọi anh là Freedom Fighter: Chiến Sĩ Tự Do.
Nhưng với luật pháp quốc tế, hành động uy hiếp, đe dọa phi hành đoàn của LT phải bị xem là tội “không tặc” (hijack), các Ban chấp hành Cộng Đồng Người Việt Tự Do không thể công khai lên tiếng ủng hộ hành động không tặc của “người hùng”.
Vì thế tại hầu hết các tiểu bang, Hội Cựu Quân Nhân QLVNCH được trao trách nhiệm thành lập các Ủy Ban Phát Huy Tinh Thần Lý Tống.
Nhưng các Hội Cựu Quân Nhân ở Úc tuy danh xưng nghe thì oai, trên thực tế thường chỉ có một ban chấp hành chứ không có “lính”, cho nên vì LT là dân Không Quân mọi việc đã được bán cái cho các Hội Không Quân tiểu bang. Thành thử, lấy thí dụ tại tiểu bang Victoria, trừ Trưởng Ban là ông Chủ tịch Hội Cựu Quân Nhân (gốc Hải Quân), đa số nhân lực còn lại đều là người của Không Quân, trong đó tôi đặc trách về truyền thông và làm MC.
Các buổi văn nghệ, dạ vũ, thuyết trình để gây quỹ cho Ủy Ban Phát Huy Tinh Thần Lý Tống (gọi tắt là “quỹ Lý Tống”) được tổ chức liên tục, với kết quả tài chánh thu được có lẽ chỉ đứng sau các buổi gây quỹ cho Ủy Ban Cứu Nguy Người Vượt Biển (tàu Cap Anamur) trước đây, do Linh mục Joseph Bùi Đức Tiến đứng ra tổ chức, tôi làm MC.
Vì LT bị CSVN kết án 20 năm tù và ở tù tận ngoài miền Bắc cho nên quỹ Lý Tống” được sử dụng vào việc “thăm nuôi” mỗi khi có cơ hội.
Không ngờ tới tháng 9 năm 1998, mới thọ án được 6 năm, LT đã được nhà cầm quyền CSVN ân xá. Sau khi LT trở về Hoa Kỳ, Ủy Ban Phát Huy Tinh Thần Lý Tống tiểu bang Victoria đã quyết định sử dụng tiền quỹ còn lại mời anh sang thăm Úc để đồng hương Việt Nam có cơ hội đón tiếp, gặp gỡ cho thỏa lòng ngưỡng mộ, còn lại bao nhiêu sẽ trao cho LT “dằn túi”.
Theo tôi nhớ chỉ khoảng một tháng sau khi về Mỹ, xuất hiện tại một hai buổi tiếp đón bên đó, LT đã sang thăm Úc như một... ông hoàng!
Thật vậy, nếu không kể lần đón Giáo sư Nguyễn Xuân Vinh trước đó mấy tháng (có sự tham gia của Tổng Hội Sinh Viên VN Úc Châu), xưa nay chưa có buổi đón tiếp nào tại phi trường Melbourne có nhiều người tham dự đến thế, đặc biệt là giới truyền thông.
Hội Không Quân Victoria đón LT tại phi trường Melbourne
Từ Hoa Kỳ, LT sang Melbourne trước tiên vì Ủy Ban Phát Huy Tinh Thần Lý Tống tiểu bang Victoria đứng ra mời, và anh em KQ ở Victoria - lực lượng chính trong Ủy Ban - đã đứng ra lo liệu nơi ăn chốn ở cho LT và sắp xếp toàn bộ chương trình; Hội CQN Victoria chỉ có trách nhiệm cử người hướng dẫn LT đi một vòng các tiểu bang rồi trở lại Melbourne.
Chỉ riêng tại Victoria, chúng tôi đã tổ chức:
- Buổi chào đón chính thức tại trụ sở Hội CQN tiểu bang (nơi nói chuyện của NT Nguyễn Xuân Vinh hồi đầu năm)
- Buổi BBQ & ăn tối thân mật tại tư gia một hội viên KQ, có sự tham dự của nhiều thân hữu (và một số “người đẹp” ái mộ LT)
- Dạ tiệc & dạ vũ chào mừng LT tại Candelles Reception.
- Party tại tư gia một hội viên KQ trước khi LT lên đường trở về Hoa Kỳ.
Lý Tống tại TTSH CQN Victoria với bức hình "Dựng Cờ" do một chiến hữu tặng
Nói chung, về mặt tuyên truyền cho chính nghĩa “chống cộng” cũng như quảng cáo cho cá nhân LT, chuyến Úc du của anh đã thành công tốt đẹp, và tập thể Không Quân ở Úc cũng được hãnh diện lây trước sự ái mộ, đón tiếp nồng nhiệt đồng hương dành cho người phi công anh hùng và hào hoa phong nhã.
Tuy nhiên cũng có những cái không được tốt đẹp mà không phải ai cũng biết, cũng để ý tới. Thứ nhất là cung cách giao tiếp, ứng xử của LT; rất có thể đó là do bản tính coi trời bằng vung của anh nhưng nói gì thì nói, việc xem thường các niên trưởng, thân hào nhân sĩ, các “chức sắc” trong cộng đồng dứt khoát là một việc không hay.
Chẳng hạn trong dạ tiệc & dạ vũ chào mừng anh tại Candelles Reception với trên 300 người tham dự, chúng tôi đã sắp xếp anh ngồi bàn VIP với các vị Chủ tịch Cộng Đồng, Chủ tịch Hội CQN, và một số niên trưởng Không Quân, Lục Quân... nhưng sau khi lên sân khấu phát biểu mấy câu, trở xuống bàn ngồi được một lát là LT bỏ đi, tới cái bàn có những người đẹp ái mộ mình để tán dóc (và tán tỉnh).
Trước tình trạng này, ông Chủ tịch Hội CQN, tức Trưởng Ban Phát Huy Tinh Thần Lý Tống, tìm tới tôi (MC) để than phiền, yêu cầu tôi mời LT trở lại bàn VIP. Dĩ nhiên, đời nào LT thèm nghe lời tôi!
Nhưng cái không tốt đẹp đáng nói nhất phải là trong nội bộ Không Quân, một phần vì cung cách ăn nói (và cái tật “nổ”) của LT với các niên trưởng, chiến hữu KQ, một phần vì LT có thái độ khinh bạc với đàn bà con gái khi nhắc tới những người đã đi qua đời anh, hoặc qua tay anh.
Tệ hại hơn cả là việc anh khoe có một đứa con gái với một cô gái nọ nhưng sau đó không hề có ý định tìm gặp đứa con!
Vì thế, LT đã dần dần đánh mất cảm tình ban đầu nơi anh chị em trong Hội KQ Victoria, nhất là các bà vợ KQ. Hậu quả, tới ngày LT rời Melbourne trở về Mỹ số người ra phi trường tiễn anh chỉ bằng 1/3 ngày đón anh tới Úc.
LT buồn ra mặt. Anh nói với vợ tôi, có ý trách móc:
- Chỉ có mấy người vậy thôi sao!
Trước cảnh này, tôi cũng cảm thấy mủi lòng, thương tội LT. Nhưng biết sao hơn, mỗi người có quan niệm sống khác nhau, được tự do lựa chọn lối sống mà mình yêu thích, thì phải chấp nhận mọi hệ lụy, khen chê của người đời thôi.
(Còn tiếp)